Darowizny, które zmarły dokonał za życia, mogą być doliczane do masy spadkowej podczas ustalania zachowku. Jak jednak prawidłowo wycenić taką darowiznę, aby uwzględnić jej wartość w podziale spadku? Oto kluczowe zasady i wskazówki.
Jak wycenić darowiznę?
- Wartość rynkowa
Wartość darowizny oblicza się na podstawie jej wartości rynkowej z dnia ustalania spadku, a nie z dnia jej przekazania. W praktyce oznacza to, że ceny nieruchomości, samochodów czy innych aktywów mogą różnić się od tych sprzed kilku czy kilkunastu lat. - Uwzględnienie amortyzacji
Jeśli darowizna dotyczy rzeczy ruchomych (np. samochodu), konieczne jest uwzględnienie jej zużycia. Obniża to wartość doliczaną do spadku. - Dokumentacja
Kluczowe jest posiadanie dowodów potwierdzających wartość darowizny, takich jak:- Umowy darowizny,
- Rachunki lub faktury,
- Opinie rzeczoznawców.
- Pomoc biegłego
W przypadku nieruchomości czy innych wartościowych przedmiotów, sąd lub spadkobiercy mogą powołać rzeczoznawcę majątkowego, który precyzyjnie wyceni darowiznę.
Darowizna a zachowek
Darowizny dokonane na rzecz osób spoza kręgu spadkobierców są uwzględniane tylko, jeśli zostały przekazane w ciągu ostatnich 10 lat przed śmiercią zmarłego. Natomiast darowizny na rzecz spadkobierców doliczane są niezależnie od czasu ich przekazania.
Przykład wyceny
Jeśli zmarły przekazał mieszkanie jako darowiznę 15 lat temu, jego wartość rynkowa w dniu otwarcia spadku wynosi 500 000 zł. Ta kwota będzie uwzględniana przy ustalaniu zachowku, o ile beneficjent darowizny jest spadkobiercą ustawowym.
Podsumowanie
Wycena darowizny doliczanej do spadku wymaga uwzględnienia aktualnej wartości rynkowej oraz dokładnej dokumentacji. W razie wątpliwości warto skorzystać z pomocy rzeczoznawcy lub prawnika specjalizującego się w prawie spadkowym.